'De biermarkt is totaal verziekt door een gebrek aan concurrentie en de consument is daar de dupe van.' Dat is kort gezegd de uitkomst van het rapport 'Naar concurrentie op de Tap' van het economisch onderzoeksinstituut SEO, waar NRC Handelsblad afgelopen zaterdag over schreef. SEO ziet reden genoeg voor de NMA om in actie te komen. De concurrentiewaakhond laat weten dat de biermarkt al onder de aandacht is. Aanleiding was het bierrapprt van KHN waaruit dezelfde conclusie kwam. Sinds eind vorig jaar is de NMa in gesprek met zowel de horecaondernemers als de bierbrouwers. Naar verwachting wordt nog dit jaar duidelijk of de NMa kan ingrijpen en op welke manier.
Concurrentie bevorderen
Volgens de onderzoekers van SEO kan de biermarkt weer gezond gemaakt worden, door het bevorderen van concurrentie op de tap. 'Brouwerijen zouden 'hun' horecaondernemers geen exclusiviteitseis meer moeten opleggen – daartoe eventueel gedwongen door de NMa.' In 2011 was 75 procent van de bieromzet gebonden aan een brouwerij, door een bruikleenovereenkomst voor de tapinstallatie, een lening of omdat de brouwerij eigenaar is van het pand. In ruil hiervoor legt de brouwer het café een afnameplicht op. Voor de kroegbaas leidt dit tot hogere inkoopprijzen, lager rendement en relatief veel faillissementen.
Opzegtermijn
In 2002 heeft de NMa zich uitgesproken over de biercontracten die Heineken met café-uitbaters afsluit. Heineken is de enige brouwer die met de NMa te maken heeft, omdat het concern een marktaandeel van meer dan 30 procent heeft. De NMa oordeelde dat de overeenkomsten, waarin een afnameverplichting zit in ruil voor financiële hulp niet in strijd zijn met het kartelverbod. Voor de NMa was belangrijk dat cafés elk moment het contract met Heineken kunnen opzeggen. De opzegtermijn bedraagt twee maanden. De overige brouwerijen mogen, vanwege hun kleinere omvang, wél meerjarige contracten afsluiten.
SEO noemt het 'hoogst waarschijnlijk' dat de NMa de opzegbaarheid van de Heineken-overeenkomsten overschat en roept op tot heroverweging van het besluit van 2002. De andere bierbrouwers 'verzieken met hun contracten net zo goed de markt' en moeten daarom ook kritisch worden bekeken, besluit het onderzoeksinstituut.
