Leveranciers blij met 'gratis schoolfruit

Leveranciers blij met 'gratis schoolfruit

Leveranciers staan te trappelen om weer fruit te leveren. Basisscholen kunnen zich vanaf half september weer aanmelden voor 'gratis' schoolfruit, gesubsidieerd door de Europese Unie. Maar hoewel het programma op de korte termijn winst oplevert, is het nog maar de vraag of kinderen op de lange termijn meer fruit blijven kopen en eten, waarschuwt hoogleraar Katan.

Op achthonderd Nederlandse basisscholen werd afgelopen schooljaar voor het eerst schoolfruit uitgedeeld op kosten van de EU en de Nederlandse overheid. De kinderen kregen tien porties fruit, verdeeld over vijf weken. Leveranciers waren zowel grote bedrijven zoals Campina als lokale groenteboeren.

Toch is het geen programma met gegarandeerd lange termijnsucces, waarschuwt voedingshoogleraar Katan aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Kinderen die in die periode fruit gaan eten, veranderen volgens hem namelijk niet meteen voor eeuwig in fervente fruiteters. Het uitdelen moet minstens een aantal jaar doorgaan, zegt hij in het Nederlands Dagblad. En zelfs daarna zakt de consumptie weer terug als de scholen stoppen met uitdelen.

De EU besloot twee jaar geleden per schooljaar negentig miljoen euro te besteden aan schoolfruit. Het moest een oplossing zijn om kinderen te laten verdunnen en ze aan fruit en groente te krijgen. Nederland heeft per jaar recht op 2,9 miljoen euro aan Europese subsidie, maar dan moet de overheid zelf ook 2,9 miljoen euro inleggen.

De overheid heeft dit geld echter niet klaarliggen. Daardoor blijft het geld van de EU in de kas zitten en bereikt haar bestemming (de schoolkinderen) niet. Vorig jaar heeft het Productschap Tuinbouw zelf 300 duizend euro ingelegd, wat verdubbeld is door de EU met 300 duizend euro.

Voorwaarden leveranciers

Om het geld te krijgen moesten de leveranciers wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo mochten de kinderen maximaal vier keer dezelfde fruitsoort krijgen en moesten de leveranciers minimaal één keer groente uitdelen.

De porties moesten zeventig tot tachtig gram wegen. ‘Om te voorkomen dat leveranciers met een druif per kind aankomen’, zegt Willemijn van der Meer van het Productschap Tuinbouw. Leveranciers kregen dertig cent per portie.

Moeilijk succes

Maar zelfs als het gratis fruit er komt, is dit alleen nog maar ‘een beginnetje’, zegt hoogleraar Katan. Volgens hem moet het worden ingepast in een breed programma om overgewicht tegen te gaan, wil het programma echt succesvol zijn.

De meest succesvolle manier om overgewicht te bestrijden is het veranderen van de hele leefomgeving. ‘Dit is de zogeheten Epode-methode die in twee Noord-Franse dorpen is begonnen en die op veel mensen indruk heeft gemaakt, ook op mij. Dat komt doordat het zo logisch is. Het is geen hogere wiskunde dat je de hele omgeving moet aanpakken, omdat het de omgeving is die je verleidt tot weinig bewegen en tot te veel en ongezond eten.’

Makkelijk is het niet om zo’n verandering door te voeren. Het kost veel tijd en geld. ‘Het is net zoiets als het klimaateffect: iedereen weet dat er wat moet gebeuren, maar het vereist ingrijpende maatregelen waar je je als politicus niet populair mee maakt.’

Het EU-schoolfruitprogramma wordt uitgevoerd door Productschap Tuinbouw en het Steunpunt Schoolgruiten.