KHN legt bom onder cao

De cao voor de horeca is in zijn huidige vorm veel te complex en nauwelijks werkbaar. Nog voor het eind van de looptijd, volgend jaar zomer, is een grondige herziening noodzakelijk. Dat zegt voorzitter Jan Geenemans in het maandblad van Koninklijk Horeca Nederland (KHN), dat morgen verschijnt. De kritiek komt nog geen zes maanden na de zo moeizaam tot stand gekomen cao-overeenkomst. De FNV Horecabond reageert tegenover Misset Horeca verbijsterd op de uitlatingen.

Geenemans pleit in zijn column in het KHN-magazine voor nog meer flexibele, op maat gesneden arbeidsvoorwaarden. In de huidige cao is weliswaar een zogeheten maatwerkclausule opgenomen, bedoeld om specifiek bij bedrijf en medewerker passende arbeidsvoorwaarden aan te kunnen bieden, maar dat blijkt volgens de KHN-voorzitter in de praktijk niet toereikend. ‘Inmiddels is gebleken dat van die maatwerkoptie nauwelijks gebruik wordt gemaakt. Werkgevers vinden de condities complex en onwerkbaar.’
Geenemans noemt verder de snelgroeiende verscheidenheid aan horeca-activiteiten, die volgens hem met de grootste moeite in de huidige cao-structuur kan worden ondergebracht. ‘Het resultaat is dat de cao zal bezwijken.’ Om deze ontwikkeling het hoofd te bieden, wil Geenemans dit jaar al de discussie aan met de sociale partners. ‘We zullen een werkbaar antwoord moeten vinden. En dat zou best eens kunnen betekenen dat de lopende cao de laatste is, althans als bedrijfstak-cao.’
Ook directeur Jeu Claes van KHN gelooft niet dat de huidige cao-structuur na de zomer van 2002 nog stand zal houden. ‘Met zo’n brede branche wordt het steeds moeilijker één cao voor de totale bedrijfstak te ontwikkelen. Wij voelen meer voor een raamwerk dat de mogelijkheid biedt, afhankelijk van de sector en omvang van het bedrijf, arbeidsvoorwaarden vast te leggen.’ Een wijziging van de horeca-cao hoeft wat Claes betreft vooralsnog geen consequenties te hebben voor de loonschalen. ‘Het gaat ons in eerste instantie om meer flexibiliteit. Dat je bijvoorbeeld mensen makkelijker kunt inzetten op bepaalde tijden.’

Ongeloofwaardig
Bij de FNV Horecabond, de grootste vakbond in de horeca, is met ‘verbijstering’ gereageerd op de uitlatingen van de KHN-top. ‘Verbijsterd vanwege het moment waarop ze ermee naar buiten treden. Nog geen zes maanden geleden zetten de heren hun handtekening onder de huidige cao en nu keren ze zich er in een soort klaagschrift vanaf. Hoe verkoop je dat naar je leden? Dat moet toch een uiterst ongeloofwaardige indruk achterlaten?’, zegt woordvoerster Marchien Koster.
Volgens haar is er met de uitspraken van Geenemans en Claes inhoudelijk niets nieuws onder de zon. ‘We weten natuurlijk al langer hoe hun wensen liggen. Bij de onderhandelingen afgelopen zomer heeft KHN steeds geprobeerd haar wil erdoor te drukken. We hebben toen heel duidelijk gezegd: jongens, ga even met beide benen op de grond staan. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat de horeca het wilde westen van onze economie wordt?’
Meer flexibiliteit, waar Jeu Claes op aandringt, acht Koster niet haalbaar. ‘Werknemers in de horeca zijn al zo flexibel. Er wordt al bijna rond de klok gewerkt. De berekening van overuren is al minimaal. Hoeveel meer flexibiliteit mag je verwachten?’ Koster benadrukt dat er wat de bonden betreft niet te tornen valt aan de huidige cao. Nu niet en ook niet als straks, aan het einde van de huidige looptijd, de onderhandelingen voor een nieuwe periode van twee jaar in zicht komen. ‘Hoe kun je primaire arbeidsvoorwaarden in een bedrijfstak met 45.000 ondernemingen nou loslaten? De praktijk is dan dat al die bedrijfjes met drie of vier medewerkers het allemaal zelf moeten uitzoeken. Dat werkt niet.’
Overigens betekent een herziening van de cao volgens KHN dat er best nog ruimte is voor afspraken op centraal niveau, maar dan op een beperkt aantal terreinen zoals pensioenzaken, vakanties en bedrijfscampagnes, vastgelegd in een soort basis-cao.