Zijn bedrijf heeft dit jaar de oerdegelijke zuivel laten vallen voor speciale, biologische, exotische voeding en gezondheidspillen. Is dat wel zo slim met een recessie voor de deur? ‘Mensen maken tegenwoordig een doelbewuste keuze voor een bepaald voedsel- en bestedingspatroon. Gezondheid, kwaliteit en gemak zijn fundamentele trends en geen eendagsvliegen. Ze gaan hier niet op beknibbelen omdat het ietsje minder gaat.’
Zondervan vindt het panische gedoe rondom de economische situatie overdreven. ‘Recessie... pffff. Het is misschien minder van meer. Iedereen doet dramatisch omdat de groei van twee procent naar een procent zakt, maar het is pas een recessie als het twee kwartalen krimpt’, aldus Zondervan.
In de VS is het bijna zo ver. ‘Daar wordt hard ingegrepen. Honderdduizenden komen op straat te staan, die passen heus hun bestedingen aan. Een recessie in de VS gaat diep en snel. Onze dips duren langer, maar zijn minder hevig.’
Mensen eten in de VS nu al minder buiten de deur, maar ze blijven boodschappen doen, aldus Zondervan. ‘De eerste week na de aanslagen werd zelfs flink gehamsterd.’ Ahold ontkent dat in de VS het eten buitenshuis afneemt. Sinds de overname van US Foodservice begin 2000 mikt het supermarktconcern ook op eters in restaurants, scholen, ziekenhuizen en instellingen. ‘De omzet ligt op schema’, aldus de zegsman. ‘Maar eten buiten de deur is dan ook geen conjunctureel, maar een structureel verschijnsel dat blijft groeien.’
Ook het Bedrijfschap Horeca stelt dat de dreigende recessie mensen niet thuis houdt. ‘We zijn minder calvinistisch gaan denken. Genieten mag. Je hoeft niet de hele dag met een ernstig gezicht binnen te zitten als er iets mis is’, aldus een woordvoerder.
De effecten van de economische teruggang en de aanslagen in de VS zijn nog niet te meten. ‘Net als bij de dip rond de golfcrisis lopen de zakelijke bestedingen iets terug. Dat is vooral in het hotelwezen. Alles hangt af van hoe president Bush gaat reageren.’
Het bedrijfsschap rekent erop dat de huidige generatie zich niet zo snel af laat schrikken en het luxe leefpatroon vasthoudt. Ook bierbrouwer Heineken denkt dat Nederlanders niet thuis gaat zitten somberen. 'Bier drink je om iets te vieren, of iets te vergeten', is een van de favoriete uitdrukkingen van scheidend topman Vuursteen. Toch heeft Heineken als een van de weinigen geen winst- en omzetvoorspelling gedaan wegens de aanslagen in de VS. Of de bieromzet in de VS daalt, wil Heineken niet melden.
Numico moest deze week met een winstwaarschuwing komen omdat de verkoop van gezondheidspillen in Amerika flink terugliep. De eerste weken na de ramp kromp de pilomzet negen procent. De zegsvrouwe van het bedrijf denkt dat dit slechts een tijdelijk verschijnsel is en ontkent dat consumenten in financiële nood eerst bezuinigen op vitaminepillen omdat dit een welvaartsverschijnsel zou zijn.
Ook concurrent Wessanen, die al langer kampt met de tegenvallende pillenmarkt, wijt de inzinking niet aan de economische teruggang. ‘De voedingsindustrie is recessiebestendig’, verwoordt de woordvoerder van Ahold het collectief optimisme. De zegsvrouwe van Heineken vult aan: ‘Bezuinigen op je biertje doe je pas als laatste’.
Een medewerker van Stichting Zuinigheid met Stijl hoopt dat consumenten zich een klein beetje bezinnen, maar veel vertrouwen heeft ze er niet in. ‘De consumeerderaars zijn geboren tussen '65 en '70. Zij hebben de krappe tijden in de jaren '80 niet bewust meegemaakt. Waarschijnlijk denken zij dat recessie een nieuw programma op de televisie is. Als het echt misgaat, hebben zij geen keuken of een hele dure waar ze voedsel uit zakjes in klaarmaken.’
