In de zomermaanden plant de oester zich voort en is niet geschikt voor consumptie. Om het oesterseizoen door de zomer heen te trekken, heeft het Franse visbureau een aantal Franse laboratoria enkele jaren geleden gevraagd te gaan experimenteren met het produceren van onvruchtbaar oesterzaad.
De laboratoria ontwikkelden een oester die zich niet voortplant, en dus het hele jaar door geoogst kan worden. Pas nadat de peperdure genetisch gemanipuleerde oester ontwikkeld en ook al uitgezet was, ontdekte men een virus in de soort. ‘Dit virus leidt in Frankrijk al jaren tot enorme sterfte onder de gemanipuleerde oesters, waardoor de boeren een groot deel van het door hen aangekochte zaad verloren zien gaan’, zegt Reitsma.
Tot overmaat van ramp is nu ontdekt dat nu ook in het wild oesters opduiken die het virus, dat alleen erfelijk wordt overgebracht, dragen. ‘Ze kunnen zich sporadisch blijkbaar toch voortplanten. Als dat virus zich verspreidt, gaan veel boeren failiet.’
Dat is een ramp voor de Franse oestersector, maar ook in Nederland zullen we het merken, vermoedt Reitsma. Voorlopig is het virus nog niet in Nederland ontdekt, en worden hier zover bekend geen gemanipuleerde oesters opgekweekt. Wel is het virus al opgedoken in andere delen van Europa, waaronder Engeland, Italië en Spanje. ‘Er zal schaarste van Franse oesters ontstaan. Dat drijft de prijs enorm op.’
Reitsma trekt een vergelijking met de problemen die er een aantal jaar geleden ontstonden in Noorse kweekzalm. Ook daar was de gekweekte zalm een aangepaste en vooral zwakke soort die kunstmatig gezond werd gehouden met antibiotica. Toen er in twee jaar tijd ruim een miljoen kweekzalmen ontsnapten en zich vermengden met wilde zalm, ontstond een groot gezondheidsrisico voor de wilde zalmen.
