Onze fetisj voor internet is grenzeloos. Het net fascineert en betovert. Het expandeert in richtingen die wij niet kunnen bevroeden. ‘Het internet overkomt ons en dendert door,’ constateert hoogleraar innovatiestudies Koen Frenken.
In Amsterdam weten ze dat nu ook. De stad worstelt met de ongekende populariteit van Airbnb. Vastgoedcriminelen hebben de site ontdekt als een ideaal hulpmiddel om woningen te verhuren als illegale hotels. Een goudmijntje, want een woning in de binnenstad doet in de toeristische verhuur al gauw 50 mille per jaar. De economische schade is enorm. Inkomstenbelasting en toeristenbelasting worden ontdoken, vergunningen niet betaald, woningprijzen opgedreven.
In 2013 was de wereld van het Amsterdamse college nog een stuk onschuldiger. ‘B&W vinden dat deze vorm van verhuur past bij een stad als Amsterdam. Het sluit goed aan bij belangrijke waarden als een stad met vrijheid van keuze, in open verbinding met de rest van de wereld,’ schreef het college toen bewonderend over Airbnb.
Innovaties op het internet gedragen zich als een steen die in een vijver wordt gegooid. Ze maken ontelbare kringen, en sommige van die kringen zijn ongewenst. Zoals de creatie van een illegale economie waarin wetten en belastingen niet bestaan.
Dat legt een bijzondere verantwoordelijkheid bij die internetbedrijven. Airbnb, maar ook andere bedrijven uit Silicon Valley, zouden op een flinkere manier moeten reageren op de donkere kanten van hun geniale vondst. De laffe houding die ze zich nu aanmeten, is die van een paar nerds uit San Francisco die miljardair zijn geworden en die schijt hebben aan de domme, betoverde rest van de wereld.
