Aardappeloogstfeest van Gogh toont successen en problemen

De zeer jonge winnaars van het jaarlijkse aardappeloogstfeest van Vlaams friteshuis van Gogh in Amersfoort leverde een paar mooie, grote aardappels in. Onder de inzendingen zaten echter ook exemplaren die de gevolgen van de droge en benauwde zomer lieten zien. En dat is voor aardappelhandelaar John van der Kroon reden tot zorg.

De jonge broertjes Sven en Tijmen werden door de jury tot winnaars gekroond van de aardappelwedstrijd. Eind mei zijn er frietplantjes uitgedeeld aan mensen in de winkels. Deze hebben ze thuis als ‘gastouder’ verder verzorgd. De gerooide aardappels werden tijdens het feest bij Stadsboerderij De Vosheuvel beoordeeld door een deskundige jury: aardappelhandelaar en hoofdsponsor John van der Kroon, Arn Zuyderduin van Vlaams Friteshuis van Gogh en moderator Ralf Silvius (alias professor Franz Rites).

De winnende broertjes met hun moeder. Daarachter vlnr: John van der Kroon, Franz Rits en Arn Zuyderduin. Fotografie: Ton Kastermans

Iedereen die een frietplant heeft verzorgd, krijgt met het hele gezin een gratis frietje aangeboden bij een van de drie zaken van van Gogh in het centrum van Amersfoort. Hoofdsponsor John van der Kroon doneerde zoals ieder jaar een bedrag van 500 euro aan de boerderij, dat ten goede komt aan de verzorging van ezel Toos.

Doorwasaardappels

Hoewel de winnende aardappels en ook andere inzendingen mooie omvangen hadden, waren er een aantal vreemde modellen te zien die volgens Van der Kroon exemplarisch zijn voor de problemen met de oogst dit jaar. Veel aardappels vertoonden doorwas. Dat gebeurt wanneer de aardappel stopt met groeien (door de droge en vooral benauwde zomer) omdat de grond hard wordt. ‘Dat ligt niet zozeer aan het gebrek aan water, maar aan de benauwdheid. Daardoor groeit de plant niet meer. Als het weer gaat regenen, komt de grond los en krijgt de aardappel een ‘kindje’ dat vervolgens alle voedingsstoffen uit de aardappel zuigt.

Een aardappel met een ‘kindje’. Foto: Ton Kastermans

Glazig

Doorwasaardappelen zijn glazig. ‘En die zijn niet te eten. Het zetmeelgehalte niet evenredig verspreid. In de glazige stukjes zit geen zetmeel, dat blijft spierwit tijdens het frituren. Maar er zijn ook stukjes waar veel zetmeel inzit, en dat wordt zwart.’

Aardappels in bewaring

Met de goede aardappels die uit de grond komen en worden bewaard, voorziet Van der Kroon ook problemen. ‘De aardappels bakken dit jaar wel goed, want ze hebben veel zon gehad dus een hoog zetmeelgehalte. Maar wat doet dat met de aardappels in de bewaring? Het is koffiedikkijken, maar ik denk dat ze zwakker zijn en sneller drukplekken krijgen. Ik hoop het niet, maar ik denk het wel.’

Omvang

Naast de kleinere opbrengst is ook het formaat van de aardappels is aangetast, verwacht de aardappelhandelaar. ‘Normaal zijn ze 65 opwaarts, nu is dat 55. Dat is op zich acceptabel, maar er zitten geen uitschieters tussen. Als je als ondernemer een zak aardappels krijg van 55+ met een aantal grote ertussen, is de kans groter dat je dat accepteert. Zonder uitschieters ertussen misschien niet.’

Van der Kroon, die levert aan ambachtelijke frituurders, heeft zijn prijzen al verhoogd. Hij verwacht dat de ambachtelijke frituurders dat ook zullen doen in de winkel.

Prijsverhoging

Arn Zuyderduin in ieder geval wel. ‘Met hoeveel, weet ik nog niet. Naast de duurdere inkoop is er ook nog de inflatie en de btw-verhoging. Gelukkig is de crisis voorbij, dus een prijsverhoging van 10 procent is verdedigbaar. Onze prijs bepaal ik binnenkort samen met het personeel. Zij moeten het namelijk verkopen.’