De Koffie Top 100 2018 werd  maandagavond 24 september bekendgemaakt in Kunstlinie Almere Flevoland. Daar hoorde ondernemer Rinke van ‘t Holt, barista Dennis van Zal en Boot-eigenaar Barend Boot dat de locatie in Amersfoort dit jaar bovenaan de lijst staat.

Weinig namen in de Nederlandse koffiewereld dwingen zoveel respect af als Boot. ‘Barend Boot is een legende’, meent een van de hoofdjuryleden. Na jaren gefocust te hebben op branden en op die ene winkel in Baarn, waagde Boot Koffie in 2016 de stap naar Amersfoort. In het ontwikkelgebied De Nieuwe Stad vonden ze een plek in Het Lokaal, in de voormalige tandpastafabriek van Prodent. Twee jaar lang deden ze het zelf, nu dragen ze de koffiebar weer over aan Rinke van ‘t Holt, de ondernemer achter Het Lokaal. Al zal er weinig veranderen: dezelfde machine, dezelfde koffies en er komt een barista van Boot achter de counter te staan. Het enige is dat het nu zeer uitgebreide assortiment wat zal worden teruggebracht. Als de jury op bezoek komt, zijn er zo’n tien koffies te proeven, bijna allemaal in zowel filter- als espressovariant. Dat zullen er na de overname nog een handvol zijn.

Boot Koffie was vroeger beter bekend onder de naam The Golden Coffee Box, een naam die was afgeleid van de kleine goudkleurige koffiebrander van het formaat schoenendoos, waarmee het in Baarn in 1973 ooit begon. Die brander staat nog altijd in de winkel in Baarn en er worden nog regelmatig roosterdemonstraties mee gegeven, al worden de grote partijen elders gebrand door Barend Boot of een van de andere brandmeesters.

Boot Koffie blinkt uit in het vertellen van verhalen, en veel van wat ze doen is goed doordacht. Zo laat barista Dennis van Zal de hoofdjury een identieke koffie proeven: Panama Finca Hartmann Natural, als filterbranding en als espresso. Ook de cappuccino werd gezet met bonen van Hartmann, de Birdsong, een gewassen koffie. ‘Wij vierden in juni onze 20-jarige samenwerking met de familie Hartmann. Ik wilde vandaag een ode brengen aan die familie.’

Fenomenale filterkoffie

De jury prijst vooral de fenomenale filterkoffie. De Hartmann Natural moet volgens Van Zal tonen van likeur, chocola en zelfs wijn in zich dragen. Om dat laatste te benadrukken en om de volle aroma’s van deze natural koffie goed te vangen, serveren ze deze filterkoffie altijd in een voorverwarmd wijnglas. Dat is enerzijds voor de looks, maar het past erg goed bij een natural koffie: net als bij wijn wordt het bouquet optimaal gevangen.

Na het zetten karafeert Van Zal de koffie vijf maal, om zuurstof toe te voegen en de aroma’s nóg meer los te laten komen. Hij gebruikt een dosering van 20 gram koffie op 360 gram water. Hij gebruikt vandaag ongefilterd Amersfoorts kraanwater, omdat hij het mooi vindt om op die manier ook het lokale terroir te laten proeven. In de juryronde kwam het water wel uit een filter.

Het mondgevoel is vol en romig, heel bijzonder voor een filterkoffie. In de smaak amandellikeur, rokerige whisky, aardbeien, kersen, bramen en marsepein om op de voorgrond te treden, wát een tango aan aroma’s. We proeven alles wat de barista gezegd heeft in zijn smaakomschrijving en zelfs nog méér, heel knap. Voor de beginnende koffiedrinker zijn de heftige gefermenteerde tonen van deze zeer uitgesproken natural misschien too much, maar de koffie is technisch perfect bereid en in prachtige, delicate balans.

Filter & espresso

De presentatie is heel mooi: het wijnglas komt op een schoon houten plankje, met het kannetje met de rest van de koffie erin ernaast. Ook op het plankje: boterkoek van de bakkerij die ook in Het Lokaal zit en een kaartje met uitleg over de koffie.

In de espresso van diezelfde Hartmann Natural komen de fluweelzachte boter en pittig-bittere cacao op subtiele wijze naar voren getippeld, zonder daarbij het volzoete fruit van bessen daarbij teveel weg te drukken. Het boterachtige begin gaat over in fruitige chocolade met rode bessen.

Diezelfde bessen komen in de cappuccino mooi door, aangevuld met volzoete karamel en een fijne cacaobitter. Van Zal koos de Birdsong vanwege het kruidige karakter met een cassis-besje dat zo ook een frisje biedt. Ook wat drop in de nasmaak. Het schuim is prima in orde, Van Zal geeft al aan dat hij door de zenuwen geen uitmuntende latte art zal schenken. Voor het schuim gebruikt hij verse biologische melk van een zuivelboerderij in Zeewolde, die wordt verkocht onder de merknaam Veco zuivel.

Liefde voor koffie

De koffie overstijgt hier het concept, en dat is als compliment bedoeld: in deze bescheiden omgeving knalt de koffie er extra uit en eist deze op spectaculaire wijze de hoofdrol op. De koffiekennis zit diep, heel diep. Net als de liefde voor het product. En als dan de bereidingen zó mooi zijn dat de vakjury bijna een 6 wil geven voor de filterkoffie - wat nog nooit is gebeurd in de Koffie Top 100 - is maar één conclusie mogelijk: Boot Koffie in in Amersfoort is de allerbeste. En dus ook de meer dan verdiende nummer één in de Koffie Top 100 2018.

Bekijk hier de gehele Koffie Top 100 van 2018