Waar de klassieke horeca in 2020 een omzetverlies moet slikken van 42 procent, krijgen fastservicerestaurants volgens FSIN te maken met een verlies van ruim 13 procent. Dat blijkt uit de nieuwe FSIN Cijferupdate 2020/2021. Het instituut benadrukt dat de situatie rondom het coronavirus op het moment van schrijven zeer zorgelijk is. De nieuwe maatregelen die dinsdag 13 oktober bekend worden gemaakt, hebben vrijwel zeker een negatief effect op de resultaten in het vierde kwartaal.
Schade beperkt door afhalen en bezorging
Desalniettemin heeft de fastservicesector tot nu toe relatief goed gepresteerd, zegt FSIN. Dat is met name te danken aan de stijging van het afhalen (inclusief drive thru’s) en de enorme toename in maaltijdbezorging. De schade van ruim 13 procent over het gehele jaar is vooral opgelopen tijdens de lockdown. De omzet heeft zich daarna vrij snel hersteld richting een index van 100 procent.
Vooral pizzaketens scoren goed
Maaltijdbezorging plust dit jaar met 30 procent, zo is tot nu toe de prognose van FSIN. ‘Met name de pizzaketens scoren goed, met een omzetstijging van meer dan 40 procent. Dat komt vooral omdat ketens versneld nieuwe vestigingen hebben geopend. Daarnaast is de consument op zijn beurt versneld overgeschakeld van telefonisch bestellen naar bestellen via een app. Mensen bestellen ook vaker doordeweeks.’
Bezorging alternatief voor zelf koken
Ook bezorgketens hebben nieuwe vestigingen geopend. ‘Dat heeft met name in de steden als een vliegwiel gewerkt: de variatie nam toe waardoor het aantrekkelijker werd om te bestellen. Voor de jongere generatie is maaltijdbezorging het eerste alternatief geworden voor zelf koken. Voorheen was dat de kant-en-klare maaltijd. Voor de oudere generatie is dat nog steeds het eerste alternatief.’
Fastservice creëert veilig gevoel
Fastservice krijgt daarnaast een pluim voor de manier en de snelheid waarop vestigingen zich hebben aangepast, onder meer met hygiëne en technologie. ‘Met name de ketens hebben de nieuwe coronawerkelijkheid snel in hun systeem geïncorporeerd. Dat gaf consumenten een veilig gevoel waardoor er meer herhalingsbezoeken plaatsvonden.’
Overzichtelijke lay-out
Volgens FSIN voelen mensen zich in een fastservicerestaurant veiliger dan bijvoorbeeld in een supermarkt, waar geen duidelijke routing is. ‘Ook in vergelijking met een restaurant heeft een fastservicezaak een andere lay-out. Zaken waar je snel naar binnen en weer naar buiten kunt, die overzichtelijk zijn ingericht en waar maximaal drie tot vier mensen binnen staan, zijn de afgelopen tijd positief ervaren. Daarin heeft fastservice zich weten te onderscheiden.’
Omzetprognose voor 2021
De klassieke horeca zal in 2021 weer opveren, zo voorspelt FSIN. Toch zal de omzet volgend jaar 15 procent lager uitvallen dan in 2019. Het gemakskanaal (met fastservicerestaurants, pompshops, foodomzet op stations en vliegvelden etc.) daalt dit jaar met 25,3 procent maar komt volgens FSIN in 2021 weer boven de omzet van 2019 uit.
Grote verschillen tussen winnaars en verliezers
Uit de nieuwe FSIN Cijferupdate 2020/2021 blijkt dat er binnen de gehele foodmarkt grote verschillen zijn tussen winnaars en verliezers. Foodservice (waaronder de horeca) krijgt door corona een nog grotere dreun dan in het voorjaar werd verwacht. Gezamenlijk verliezen de foodservicekanalen dit jaar 38 procent van de omzet. Dat is een omzetverlies van 7,5 miljard euro. Daarmee is foodservice een van de zwaarst getroffen sectoren van de hele Nederlandse economie. Foodretail profiteert juist veel meer van de coronacrisis dan gedacht. Het segment ‘at-home’ (supermarkten en speciaalzaken) krijgt er 9,2 procent omzet bij, ofwel 3,7 miljard euro.
Virus in voorjaar onder controle
Voor deze analyse haalde FSIN de omzetprognoses op bij tientallen ceo’s, brancheorganisaties en experts. Vóór de afkondiging van de nieuwe maatregelen verwachtten veel ondernemers in het vierde kwartaal een terugval naar 50 procent van de normale omzet. De meeste geraadpleegde ondernemers verwachten dat het virus in het voorjaar van 2021 onder controle is en dat hun omzetten vanaf het tweede kwartaal van 2021 zullen normaliseren.