Handhaving verbod rookruimtes horeca vanaf 1 april 2020

Handhaving verbod rookruimtes horeca vanaf 1 april 2020

Het verbod op rookruimtes in de horeca wordt vanaf 1 april 2020 daadwerkelijk gehandhaafd. Dat heeft staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) vrijdag laten weten.

De Hoge Raad oordeelde eind vorige maand dat alle rookruimtes in de horeca verboden zijn. De uitzondering die tot nu toe gold, is ongeldig, luidde het vonnis. Blokhuis liet toen al weten dat toezichthouder NVWA niet direct zou gaan controleren. 'Handhaving van het verbod is praktisch niet van de ene op de andere dag in te zetten', zei hij toen.

De uitspraak van de Hoge Raad was een tegenvaller voor de horecasector, die met Blokhuis had afgesproken vanaf 2022 een einde te maken aan rookruimtes. Ook Blokhuis sprak vorige maand over een 'dubbel gevoel'.

Sinds 2008 is er een rookverbod in de horeca van kracht.

Financiële compensatie?

Zo’n 7.000 rookruimtes telt de horeca in Nederland. Naar schatting werd er in totaal voor zo’n 70 miljoen euro geïnvesteerd in rookruimtes, met een gemiddelde investering van zo’n 12.000 euro per horecaondernemer. ‘Voor clubs ligt dat nog horen’, aldus Robèr Willemsen voorzitter van de vereniging Koninklijke Horeca Nederland (KHN).

Er is een flink aantal ondernemers dat, vertrouwend op juiste wetgeving, heeft geïnvesteerd in een rookruimte. Volgens juristen kun je zeggen dat de Nederlandse regering een onrechtmatige daad heeft gepleegd door onjuiste wetgeving te maken. Dat betekent in principe dat er een recht op schadevergoeding bestaat voor ondernemers die (achteraf onterecht) hebben geïnvesteerd in een rookruimte, zo meldt KHN. Als de Staat niet vrijwillig bereid is om compensatie te geven aan ondernemers die hebben geïnvesteerd in een rookruimte, dan zal de rechter er aan te pas moeten komen om definitief vast te stellen of er een recht op schadevergoeding bestaat en zo ja, hoeveel.

KHN gaat zelf geen claim indienen, vertelde Willemsen eerder. ‘Dat zijn trajecten die uitermate complex zijn, zeer lang duren en waar bovendien heel veel geld mee gemoeid is. ‘We houden de ontwikkelingen natuurlijk nauw in de gaten en we zullen ondernemers natuurlijk informeren zodra er partijen opstaan die dit op een professionele manier gaan inrichten.’ Ondernemers kunnen natuurlijk altijd individueel een procedure starten. Er zijn de laatste jaren ook de nodige voorbeelden van (commerciële) partijen die een aparte ‘claimstichting’ oprichten die een aantal proefprocedures voert om een uitspraak uit te lokken waar andere ondernemers ook wat aan hebben. Denk bijvoorbeeld aan de Dexia-claim van een tijd terug en meer recent de Volkswagen Car Claim kwestie die nog loopt.

Achtergrond rookverbod

Op 27 september 2019 besliste de Hoge Raad dat rookruimtes in cafés, restaurants en andere horecagelegenheden definitief worden verbannen. De uitzondering die tot dan nog bestond voor horeca is in strijd met de wet, oordeelde de Hoge Raad. Eerder oordeelde het gerechtshof al dat rookruimtes niet langer zijn toegestaan. De uitspraak is het slotstuk op het dossier rookverbod in de Nederlandse horeca. De uitspraak van de Hoge Raad gaat in tegen de plannen van het kabinet, die het verbod op rookruimtes vanaf juli 2022 in wilde voeren volgens het Nationaal Preventieakkoord van staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid. KHN had hierop ingezet, zodat horecaondernemers langer de tijd hebben om hun rookruimte uit te faseren.

Afgelopen mei adviseerde de advocaat-generaal de Hoge Raad dat de uitspraak van het hof – namelijk dat de uitzondering op het rookverbod voor rookruimtes in horeca-inrichtingen ongeldig is – in stand kan blijven. De Hoge Raad neemt deze adviezen geregeld over, maar lang niet altijd. De zaak was aangespannen door de niet-rokersvereniging CAN.

Omzetdaling

Cafés, bars en disco’s hangt een enorme omzetdaling boven het hoofd nu er een verbod is op rookruimtes. Ondernemers vrezen voor het voortbestaan van hun bedrijf. Dat blijkt uit een grote enquête van Misset Horeca. KHN zei eerder: ‘Ongeveer 25 procent van de cafés en discotheken in Nederland heeft zo’n aparte rookruimte. Vanaf het begin van de invoering van het rookverbod waren rookruimtes in de regelgeving toegestaan.’

Sinds 1 juli 2008 is in Nederland een rookverbod voor de horeca van kracht met een uitzondering voor speciaal aangewezen rookruimtes. Momenteel wordt er ook onder meer gesproken over een rookverbod op terrassen.