De groei in de vrijetijdssector schakelde in 2019 na een aantal jaar van robuuste groei terug naar een lagere versnelling: van 4,1 procent in 2018 naar 1,5 procent in 2019. Vooral bij restaurants (+0,6 procent) en cafés (-1,0 procent) viel de omzetgroei tegen. Mede door de behoefte aan gemak onder jongeren liet fastfood juist een sterke groei zien (+3,5 procent).
ABN AMRO verwacht dat deze trend het komende jaar doorzet met een geringe omzetgroei voor cafés en restaurants (+1,5 procent) en een sterkere groei voor fastfood (+3,5 procent). De horeca wordt in vergelijking met andere sectoren onevenredig zwaar getroffen door de grote schaarste aan personeel en nieuwe regelgeving. Dit is vooral nijpend voor de hotellerie. Hoewel er dit en volgend jaar naar verwachting 6 procent meer hotelovernachtingen worden geboekt, worden hotels nog het meest belemmerd door het personeelstekort.
Dit vereist volgens ABN AMRO inspanningen om de productiviteit te verhogen, zoals een beter personeelsbeleid en innovatieve ICT-toepassingen. ABN AMRO verwacht in haar Sectorprognose Leisure dat de gehele sector ook in 2020 als 2021 een gematigde groei (+2,5 procent) laat zien.
Ouderen zwengelen groei aan
Het zijn volgens ABN AMRO vooral ouderen die bijdragen aan de groei van de sector. Zij verwacht dat 65-plussers tot 2023 100 miljoen euro per jaar extra zullen uitgeven aan vakanties. Mede daarom groeit de reisbranche in 2020 en 2021 naar verwachting met 5 procent. Ouderen zijn een interessante doelgroep voor de sector, omdat hun aandeel in de bevolking toeneemt, zowel in Nederland als in de rest van Europa. Zij hebben bovendien veel tijd en beschikken doorgaans over meer inkomen of vermogen dan jongere generaties.
Ouderen gaan ook vaker buiten het hoogseizoen op vakantie en zorgen zo voor een betere spreiding van het toerisme over het jaar. Zij zijn immers niet gebonden aan schoolgaande kinderen of een baan. Ook buitenlandse toeristen, van wie het merendeel uit de Europese Unie komt, zullen vergrijzen. In de EU neemt het aantal 55-plussers in de komende vijf jaar met ruim 12 miljoen toe, terwijl de leeftijdsgroep tussen 15 en 55 jaar juist met ruim 5,5 miljoen krimpt.
Toerisme uit buitenland blijft toenemen
Nederland blijft ook de komende jaren profiteren van de toename van buitenlandse toeristen.Sinds 2012 is het aantal overnachtingen van deze groep in hotels, vakantiehuisjes en campings met 8 procent per jaar gestegen. Buitenlandse toeristen nemen inmiddels 55 procent van de hotelovernachtingen voor hun rekening en zijn goed voor 40 procent van de toeristische uitgaven.
'Met name ouderen zorgen ervoor dat de toeristische en recreatieve bestedingen de komende jaren toenemen en ook de instroom van buitenlandse toeristen zal een sterke groei vertonen. Door de stijgende welvaart in opkomende economieën groeit ook het toerisme uit deze landen sterk. Daarnaast profiteren toeristen uit de VS en Azië van de relatief zwakke euro', zegt Paul Metzemakers, Sector Econoom Leisure van ABN AMRO. 'In 2020 is Nederland bovendien gastland van veel grote internationale evenementen, waaronder de Formule 1, het Eurovisie Songfestival en het EK Voetbal, die nog meer buitenlandse toeristen naar ons land zullen trekken.'
