Chef Jon Sistermans overleden

Chef Jon Sistermans overleden
Jon Sistermans (archief Misset Horeca)

Naar nu blijkt is chef Jon Sistermans op 12 augustus 2020 overleden. Familielid Hubert Sistermans bracht het nieuws naar buiten via social media.

Jon Sistermans kookte samen met Joop Braakhekke bij de Kersentuin (van 1980 tot 1993). Een jaar later vertrok Sistermans naar Amersfoort waar hij zowel voor De Mariënhof als de Rotisserie een Michelinster kookte.

In 2002 startte hij – na een vervelend slot in Amersfoort – in Utrecht met Restaurant Wilhelminapark. Hier werkte hij tot de verkoop in 2011. Sistermans deed ook twee seizoenen ‘Koken met Sterren’ op tv bij RTL 4.

Het is niet bekend waaraan Sistermans is overleden. De chef werd 75 jaar.

Jaap Braakhekke

Joop Braakhekke zei over zijn samenwerking met Jon Sistermans tegen Misset Horeca: ‘Niemand weet hoe intens Jon Sistermans en ik samengewerkt hebben bij De Kersentuin. Als grote vrienden waren we dag en nacht in touw. We gingen voor het eerst samen koken voor ‘Les étapes du bon goût’ in Brussel. Sistermans was zo nerveus dat ie onderweg alleen maar lag te kotsen. Ik vergeet het nooit: dat je zo met je vak bezig kon zijn. Kom daar nou nog eens om! Hij heeft me de mooiste dag van mijn leven bezorgd door op de laatste dag van de eeuw hier een borrel te komen halen.’

Jon Sistermans was onder meer de leermeester van wijlen Lucas Rive, Ron Blaauw, Andres Delpeut, Rob Blaauboer en Mario Ridder.

Deze laatste serveert als eerbetoon nu een speciaal gerecht. Assiette Tsjechov: gerookte zalm, kreeft, kaviaar en ganzenlever. Het eerste gerecht dat Mario Ridder onder de vleugels van Sistermans mocht serveren in de keuken van de Kersentuin in Amsterdam. Ridder werkte vier jaar samen met Sistermans.

Harde chef

Sistermans was een chef die geen blad voor de mond nam. Hard in de keuken. Hard naar buiten toe. Zo begon hij in 2000 een boycot tegen de culinaire gids Lekker. Hij zakte hierin met zijn restaurant De Marienhof van plek 19 naar 100. Hij riep per fax restaurateurs en leveranciers op tot een boycot. Niet meer adverteren was zijn devies. ‘Met hun manier van beoordelen beschadigen ze koks en restaurants. Ik start deze actie omdat ik ze wil treffen op hun gevoeligste plek: hun portemonnee.’

De cuisinier werd zelf in Lekker 2001 omschreven als iemand ‘die zich neerlegt bij een aftakelingsproces dat zijn weerga niet kent’. Met toevoegingen als ‘flets koken’, ‘astronomische prijzen’, ‘bediening een chaos’ kreeg het bedrijf, dat getooid is met een Michelinster, een vernietigend oordeel.

Sistermans destijds: ‘Ze beschadigen mensen. Het heeft niets met culinaire journalistiek te maken. Ze weten niet waar ze het over hebben, laat staan dat ze de gevolgen kennen van zo’n negatief stukje.’ De uitgever van Lekker heeft later openlijk excuses gemaakt naar Sistermans en zijn chef van destijds, Mandy de Jonge.

‘Er was met mij niet te werken’

Over zijn werkwijze bij Kersentuin nam Sistermans ook geen blad voor de mond. In een interview met Misset blikte hij als volgt terug: ‘Vroeger in De Kersentuin was er niet met mij te werken. Die jongens stonden bevend naast me. Als je me niet kon volgen, dan was het met je gebeurd. Ouders belden op: Jan slaapt niet meer.

Ik zat in de culinaire puberteit”

Ik onthoofdde ze. Dat gaf een enorme troep. Ik had een vocabulaire waar ik niet trots op ben. Het was niet goed hoe ik deed, maar het hoorde bij me. Het was ingegeven door faalangst, gebrek aan vakmanschap, frustraties. Ik zat in de culinaire puberteit. Het regiem was militaristisch. We gaan die heuvel innemen, er gaan doden vallen. Het doel heiligde de middelen in de strijd om de Nederlandse keuken omhoog te stuwen. Het was nodig voor mijn vorming.’

Tegenwoordig onthoofd ik niet meer, ik wurg. Het is humaner en cleaner. Ik zit nu in de vaderrol, omring de mensen met liefde. Liefde brengt altijd iets moois voort. Een badmeesterrol eigenlijk. In alle rust zeggen: spreiden, sluiten, spreiden, sluiten. Niet schreeuwen, anders verzuipen ze…’

In het boek De Naakte Chef van Misset Horeca redacteur Radboud Bergevoet vertelt Sistermans over het harde bestaan als chef. En ook over zijn nare slot bij Mariënhof. ‘Na Mariënhof was ik wrakhout. Zowel geestelijk als lichamelijk. Een goede vriend van me zei: neem een jaar de tijd, ontspan, ga de natuur in. Ik heb een hond genomen en ben gaan wandelen. Drie maanden lang. Ik vond rust, kon alles ordenen. Het hoofd herstelde en nam ook het lichaam mee.’

Levensloop Jon Sistermans

Geboren op 23 juli, als zoon van een slager.

Jon Sistermans is zijn culinaire carrière in 1963 begonnen als leerling bij Hotel Krasnapolsky in Amsterdam. Hij kookte daar onder leiding van Daan van Zweden. Hij werkte vervolgens in diverse andere sterrenrestaurants, onder meer bij Paguad in Frankrijk, in het Amstelhotel in Amsterdam, als sous-chef in restaurant De Deyselhof in Landsmeer en als chef-kok in Ile de France in Amstelveen.

Tussen 1980 en 1993 was Jon Sistermans werkzaam bij restaurant De Kersentuin in het Bilderberg hotel in Amsterdam Oud-Zuid waar hij met Joop Braakhekke samenwerkte.

De Kersentuin haalde in 1984 de eerste Michelinster. Acht jaar lang, tot aan 1992 behield De Kersentuin de ster.

In 1994 vestigde hij twee restaurants in De Mariënhof, een oud klooster en erfgoedlocatie in Amersfoort. Als patron-cuisinier van restaurant De Mariënhof en De Rôtisserie behaalde hij voor beide restaurants een Michelinster. Twee sterrenzaken onder één dak was uniek.

Gerard van den Tweel nam in 2001 met zijn Van den Tweel Horeca Groep de Mariënhof over van de Amersfoortse Verzekeringen. Van den Tweel was destijds ook eigenaar van hotel-restaurant Ampt van Nijkerk, hotel-conferentiecentrum Heerlickheijd van Ermelo en Evenementencentrum hart van Holland.

Er ontstond een vervelend conflict tussen de chef en de nieuwe eigenaar. Uiteindelijk vertrok Sistermans en hij startte in Utrecht opnieuw met Wilhelminapark. Dit avontuur duurde tot 2011.