Veilig Verkeer Nederland (VVN) komt deze week met het advies nadat eerder deze maand een 15-jarige bezorger werd aangereden in Utrecht. De jongen overleed de volgende dag aan zijn verwondingen.
‘Zoiets had iedereen kunnen overkomen, maar de kans is bij jongeren veel groter’, zegt VVN-woordvoerder Rob Stomphorst. ‘Jongens en meiden van 15 zaten nog niet zo lang geleden op de basisschool en hebben weinig verkeerservaring. Bovendien zijn de hersenen van een 15-jarige nog niet volledig ontwikkeld om de risico’s in het verkeer goed in te kunnen schatten. Wij zijn dus de discussie gestart: moet je kinderen van 15 dit werk laten doen? Wij adviseren om dat niet te doen. Laat ze eerst een folderbaantje doen in de wijk, met minder druk.’
Geen verbod
Volgens Stomphorst is een verbod op 15-jarige maaltijdbezorgers niet het doel. ‘We hebben in Nederland immers wetten genoeg. Het gaat erom dat je er als ondernemer verstandig mee omgaat. Natuurlijk kun je niet alle kinderen over één kam scheren. Daar ligt ook een rol voor de ouders. Overleg als ondernemer met de ouders of hun kind dit aankan.’
Kinderen van 15 mogen volgens de wet lichte arbeid verrichten. Daar zitten wel een aantal voorwaarden aan. Zo mag iemand van 15 doordeweeks niet na 19.00 uur en in het weekend niet na 21.00 uur werken. Ook mogen ze niet afrekenen aan de deur en is het aantal werkuren per week beperkt.
Daarnaast is werken onder tijdsdruk niet toegestaan voor minderjarigen. Voor ondernemers is het dus van belang die tijdsdruk weg te nemen. Dat kan op verschillende manieren, zegt Stomphorst. ‘Betaal bezorgers per uur, niet per bestelling. Die jongeren willen natuurlijk goed verdienen en gaan dus harder rijden. Dat moet je niet willen.’
Tijdwinst in de keuken
Volgens Martijn Jansen, eigenaar van De Beren en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Maaltijdbezorgers (NLVVM), is er van tijdsdruk geen sprake bij de aangesloten formules. ‘Ik begrijp de gedachte niet dat onze koeriers onder tijdsdruk zouden werken. Tijdswinst behaal je niet op de weg, maar in de keuken. Koeriers moeten zich aan de regels houden, daar moeten ze bij onze leden ook voor tekenen. Onze leden bezorgen bovendien in een beperkte straal, omdat ze weten dat de bestelling dan warm aankomt.’
Ook de andere regels worden netjes nageleefd, zegt Jansen. ‘Bij ons rekenen 15-jarigen niet aan de deur af. Die bestellingen worden met iDEAL betaald. En ze mogen niet na 19.00 uur werken.’
Niet onderzocht
Volgens Martijn Jansen is niet vastgesteld dat 15-jarigen ongeschikt zijn voor maaltijdbezorging. ‘Veilig Verkeerd Nederland zegt dat, en dat is voor mij nieuwe informatie. Naar ons weten is dat niet onderzocht, dus dat is lastig. Waarom zou iemand van 16 dan wel geschikt zijn? Dan is het brein nog steeds niet helemaal ontwikkeld. En iemand van 17 mag zijn autorijbewijs halen. Dus ik vind het te kort door de bocht om te zeggen dat iemand van 15 geen maaltijden kan bezorgen.’
Over de NLVVM
De Nederlandse Vereniging Van Maaltijdbezorgers is een initiatief van Domino’s Pizza, de Beren bezorgrestaurants, Spare Rib Express, Taco Mundo, Febo & New York Pizza. SushiPoint, Johnny’s Burger Company en FFC voegden zich daar later aan toe. Samen vertegenwoordigen deze ketens meer dan 600 vestigingen en 10.000 werknemers. Naast belangenbehartiging voor de leden wil de vereniging de bezorgmarkt helpen professionaliseren.
Geen e-bikes
Volgens Stomphorst is het daarnaast beter als een 15-jarige met een normale fiets de weg op gaat, niet met e-bike. ‘Het gaat meestal om ritjes van twee tot drie kilometer, dat is prima te doen met een gewone fiets. Een e-bike is veel lastiger voor jongeren, ze zijn het vaak niet gewend. Ze gaan te hard door de bocht, vergeten goed naar hun dode hoek te kijken. Veel kinderen van die leeftijd draaien hun hoofd wel, maar kijken niet goed.’
Fietshelm
Een fietshelm is niet wettelijk verplicht, maar werkgevers kunnen zelf wel dergelijke regels invoeren, zegt Stomphorst. ‘Daar kun je goede sier mee maken en laten zien dat je maatschappelijk verantwoord bezig bent. Jij zorgt ervoor dat jouw werknemers goed voorbereid en beschermd zijn en dat ze zich aan de verkeersregels houden. Het gaat immers om de naam en het imago van jouw bedrijf. Je wilt toch niet dat jouw bezorger zich asociaal gedraagt op de weg? Als ik dat als automobilist zou zien, bestel ik de volgende keer misschien wel bij iemand anders.’
Goede training
Als je als ondernemer e-bikes inzet, zorg dan voor een goede training, zegt Stomphorst. ‘Als jonge mensen voor het eerst op een scooter of e-bike rijden, vallen ze in het eerste jaar een paar keer om, bijvoorbeeld in de bocht of omdat ze niet op tijd remmen. Dat soort dingen wil je voorkomen. Je kunt bij de leverancier een training aanvragen. Je kunt zo’n training ook een voorwaarde maken voor de aankoop bij een leverancier. Veilig Verkeer Nederland heeft ook tips voor het gebruik van e-bikes en wat er in een training moet zitten. Je kunt bezorgers belonen als ze de training goed hebben afgerond en oorkondes uitdelen.’
Overleg
Na het ongeluk met de bezorger in Utrecht, hebben de leden van de NLVVM meteen overlegd. Jansen: ‘Een verschrikkelijk ongeval, het is de angst van iedere maaltijdbezorger. We doen al veel om ervoor te zorgen dat het bezorgen op een veilige manier gebeurt. Nieuwe bezorgers worden opgeleid door ervaren bezorgers, ze tekenen een contract waarin staat dat ze zich aan de verkeersregels moeten houden.’
Helmplicht
De NLVVM wil nu onderzoeken of leden binnen hun eigen organisatie een helmplicht kunnen invoeren. ‘Iedereen moet binnen hun formule kijken hoe zoiets ontvangen wordt bij franchisenemers en bezorgers. Dat is niet van vandaag op morgen geregeld. Eigenlijk zouden we het liefst willen dat de regering het dragen van een helm verplicht. Dan is het simpel, dan hebben ondernemers en koeriers geen keuze.’
Rob Stomphorst verwacht echter niet dat het dragen van een fietshelm verplicht wordt. ‘Dat gaat niet zo snel gebeuren in fietsland Nederland. Wij zijn voor vrijwillig gebruik van de fietshelm. Wat je met een plicht bereikt, is dat mensen minder gaan fietsen, en wij willen juist het omgekeerde. Wij zijn voor zelfregulering.’
Gezamenlijke verklaring
De Nederlandse Vereniging van Maaltijdbezorgers is in gesprek met Veilig Verkeer Nederland. Jansen. ‘We willen graag meewerken, daar hebben we alleen maar baat bij.’
Veilig Verkeer Nederland komt binnenkort met een verklaring. ‘Die zijn we nu aan het opstellen, samen met verzekeraar De Vereende’, aldus Stomphorst. ‘Dat doen we in samenspraak met de NLVVM, die al een hoge mate van verkeersveiligheid nastreeft en bereid is om meer te doen. Ik verwacht dat we dit binnen een maand naar buiten kunnen brengen.’