‘In alle windstreken van ons land fotografeerde ik de afgelopen twintig jaar frietkramen, frietwagens en frietkiosken’, zegt Ubel Zuiderveld over zijn nieuwste boek De Frietkraam. ‘Sommige van die kramen bestaan inmiddels niet meer. Bij de foto’s geef ik mijn observaties in korte, begeleidende teksten.’
Het fotoboek van 200 pagina’s is ingedeeld volgens de route die de friet volgde in Nederland: zuid, oost, west, noord. ‘Elk regiohoofdstuk wordt voorafgegaan door een korte karakteristiek van de regionale frituurcultuur in de betreffende streek van ons land.’
Zeker 1000 verdwenen
Zuiderveld, die sinds 1994 de frituurcultuur in Nederland bestudeert, heeft het aantal frietkramen de afgelopen decennia in rap tempo zien afnemen. ‘Eind jaren 90 telde Nederland 1400 tot 1500 frietkramen met een vaste standplaats. Sindsdien zijn er zeker 1000 verdwenen. Veel zijn ‘inpandig’ gegaan, zoals de Belgen dat noemen.’
Volgens Zuiderveld heeft dat vooral te maken met de openbare ruimte die in Nederland steeds ordelijker is geworden. Daardoor is er bijna geen plek meer voor deze frietverkopers. ‘Terwijl de branche daar is begonnen, met de verkoop van friet op straat.’
Cowboys van de ruimtelijke ordening
De auteur steekt zijn liefde voor de frietkraam niet onder stoelen of banken. ‘Ik heb altijd een zwak gehad voor die bouwsels, voor de cowboys van de ruimtelijke ordening. Zo is er een straat in Den Haag, de Maanweg, met een aantal nieuwe kantoorpanden en, in een heel klein stukje berm, twee kiosken die daar nog altijd standhouden. Dat vind ik mooi. In Den Haag vind je sowieso nog veel snackkiosken.’
Crowdfunding
Zuiderveld start op dinsdag 15 oktober een crowdfunding op Voordekunst.nl om het boek uit te kunnen geven. Het doel is 7350 euro. De funding duurt tot en met woensdag 20 november.
Eerder publiceerde Ubel Zuiderveld boeken als Febo – Een Fenomeen, Snelle Hap en het Nationaal Snack Handboek.
