Ondanks de enorme steunprogramma’s van de overheid krijgen de Nederlandse foodservicebedrijven flinke klappen te incasseren. In het eerste voorzichtige scenario van de effecten van de coronacrisis houdt FSIN alleen rekening met de effecten van het coronavirus op korte termijn en niet met de negatieve effecten van een eventuele langere crisis.
Aannames corona-scenario 1
• De crisis duurt in volle omvang 3 maanden
• Daarna komt er een voorzichtig herstel
• De economie krimpt tot -1%, maar we komen nog niet in een diepe crisis
• De angst-effecten van deze crisis zullen bij de consument niet meteen verdwenen zijn, ook als de crisis voorbij is
• Er komen meer vakanties in eigen land
Corona-scenario II
Inmiddels zijn we een maand verder. De lockdown en de – daarna te verwachten – anderhalvemeter-economie zorgen ervoor dat we in 2020 afstevenen op een desastreus jaar voor de totale foodsector in Nederland. Foodservice krijgt de hardste klappen: in totaal gaat er €7,1 miljard weg, waarvan de horeca met een min van 41,5% de hardste klappen krijgt. Supermarkten profiteren met een omzetstijging van €1,8 miljard.
In totaal daalt de foodomzet in ons land dit jaar met bijna €5,5 miljard. Niet omdat we minder kilocalorieën consumeren, maar veel minder luxe en die kopen we dus als Nederlanders op goedkopere locaties. Miljoenen toeristen, met hun luxe consumptiegedrag, blijven weg uit ons land en Nederlanders gaan minder luxe in eigen land op vakantie.
Omzet betreft alleen voedings- en genotmiddelen. Dit is exclusief tabak, overnachtingen en non-food. (Bron: FSIN, april 2020)
Dalende omzet 2020 corona-scenario II
Het is duidelijk: het geschetste scenario is inktzwart en kent zware consequenties. Het raakt niet alleen die horecaondernemers die al een slecht rendement hadden. In het nieuwe scenario raakt de crisis ook de startende, innovatieve ondernemers die levensvatbaar zouden zijn in een non-coronatijdperk en ondernemers die niet voldoende liquiditeit hebben om de klappen van het omzetverlies op te vangen.
In het corona-scenario II is het effect van de coronacrisis op de thuisconsumptie minder gunstig dan in scenario I. Over heel 2020 stijgt de omzet van foodretail met 4,1%, ofwel ruim €1,6 miljard. In het eerste, mildere scenario was dat 4,5%. Boosdoeners zijn de grotere onzekerheid bij de consument en de anderhalvemeter-economie.
Het FSIN corona-scenario II is de uitkomst van de doorrekeningen van het FoodService Instituut Nederland op basis van het op een na somberste scenario van het CPB, plus de effecten zoals die in de eerste vier weken van de lockdown zichtbaar zijn geworden. Dit is een aanvulling op de eerste doorrekening van het FSIN, die nog uitging van een milde crisis. Deze nieuwe berekening gaat een stap verder en heeft als uitgangspunt een beëindiging van de lockdown medio mei en daarna de start van de anderhalvemeter-economie tot in de herfst.
Gevolgen ook voor leveranciers
Ook leveranciers in de Nederlandse voedselketen krijgen grote klappen door de crisis. Vooral de vele duizenden kleine leveranciers aan foodservicesectoren (waaronder de horeca) hebben niet alleen hun omzet zien wegvallen, maar zullen niet of nauwelijks hun producten kunnen afzetten via de supermarkt. En datzelfde geldt ook voor boeren en tuinders die ook nog eens hun exportmogelijkheden zien wegvallen.
