Chef-kok John Halvemaan overleden

Chef-kok John Halvemaan overleden

Chef-kok John Halvemaan is dinsdag 5 februari 2019 overleden. Hij was al geruime tijd ziek. Op vrijdag 28 september 2018 draaide hij zijn laatste service in Restaurant Halvemaan in Amsterdam Buitenveldert. Het pand is verkocht.

John Halvemaan liet in oktober 2018 aan Misset Horeca weten nog niet te willen stoppen met koken. Hij wilde dat alleen minder structureel gaan doen, 'iets met pop-up koken met mensen van mijn leeftijd of lesgeven'. Hij wilde nog reizen, schrijven. Dat waren zijn plannen. Helaas heeft hij daar maar kort van kunnen genieten.

Gezondheid broos

John Halvemaan kreeg  zo'n drie jaar geleden te horen dat hij een dodelijke vorm van prostaatkanker heeft die niet te behandelen is. ‘Ik weet dat ik het heb, maar ik weet niet wanneer het de kop verder op steekt. Maar ik heb al even de tijd gehad om er aan te wennen…’ Horecajournalist Radboud Bergevoet maakte voor Misset Horeca ooit een portret over hem. 'Van al die portretten is dat van John Halvemaan mij het meest bijgebleven. Op het eerste gezicht leek hij net als alle anderen. ‘Ik ben zo’n eikel die blijft doorlopen,’ stond er boven het stuk. Logisch, topkoks lopen altijd door, tot ze erbij neervallen. Halvemaan had al maandenlang last van een pijnlijke slijmbeursontsteking in de pols. John Halvemaan was speciaal. Waar veel topkoks hongerige dieren leken die functioneerden op een mengsel van testosteron en adrenaline, was hij beheerst. Halvemaan sprak over balans en ontspanning en straalde een grote innerlijke kracht uit. Iemand die goed nadacht. In het park achter het restaurant deed hij elke ochtend zijn tai chi-oefeningen. ‘Als je het lichaam goed onderhoudt, gaat het lang mee,’ zei hij toen.'

John Halvemaan

John Halvemaan (69) runde het restaurant met zijn naam samen met echtgenote Esther. De zaak zat aan de Van Leijenburghlaan 320 in Amsterdam. Halvemaan had een terras aan het water van het Gijsbrecht van Aemstelpark. Het betrof een eigen pand, speciaal ontworpen door architect Alexander Bodon dat Halvemaan zelf liet bouwen. Hij startte er met koken in 1989. Halvemaan had er een Michelinster van 1991 tot 1997. Hij heeft 16 punten Gault&Millau.

In 1975 runde hij zijn eerste restaurant Auberge aan het Leidseplein in Amsterdam. Later leidde hij de keuken van La Rive in het Amstel Hotel. Heinz Strobl, oud directeur van het Amstel Hotel over die periode: 'Als jonge f&b-manager van het Amstel Hotel was ik op zoek naar een nieuwe chef voor La Rive. John had toen nog restaurant Auberge, maar er waren wat problemen met de eigenaar van het pand. Toen ik hiervan hoorde ben ik naar hem toegegaan en heb hem een aanbod gedaan om voor het Amstel te werken. Hij wilde alleen komen als Esther ook mee mocht. Vanaf het moment dat zij verantwoordelijk waren was het het een plezier om met beiden te werken en haalden zij de eerste ster voor het Amstel. Het waren echte vakmensen en John was een chef die voorloper was van de huidige creatieve keuken.' 

'Zijn Kreeft met vanillesaus was top en zal ik nooit vergeten. In 2108 vierde het Amstel zijn 150 jarig bestaan en heb ik alle chefs die een ster hadden in het Amstel uitgenodigd om voor de nog in leven zijnde directeuren te koken. Samen met Robert Kranenborg, Edwin Kats en Rogier Rassin hebben we nog een keer kunnen genieten van de kunsten van John. Hij was een ras-artiest in de keuken, voor velen een voorbeeld en voor mij een niet te vergeten collega.'  

Johannes van Damprijs

Op 4 november 2016 ontving John Halvemaan als eerste Nederlander de Johannes van Damprijs, vanwege zijn bijdrage aan de ontwikkeling van de gastronomie in Nederland. De Amsterdammer wordt geroemd om zijn waardering van regionale Nederlandse ingrediënten en staat volgens de jury aan de basis van de huidige bloeiende culinaire cultuur in Nederland.

In 2012 kreeg Halvemaan kregen een diamanten speld uitgereikt van de Diamond Awards. Deze worden jaarlijks op de Wine Professional toegekend aan personen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de Nederlandse gastronomie. Jan van Lissum, de toenmalige directeur van de Wine Professional zei destijds: 'Het is iemand die wars is van toestanden. Hij was zijn tijd ver vooruit met zijn vanille, bietjes en dakpannen.'

'De Jonnie Boer van zijn tijd'

Tweesterrenchef Erik van Loo van restaurant Parkheuvel onderschrijft dat Halvemaan zijn tijd ver vooruit was. Hij noemde hem in HP/DeTijd de Jonnie Boer van zijn tijd. 'Hij was wars van platgetreden paden. Gerechten als steak tartaar met oester (en een zacht gekookt eitje), hazenrug met chocolade, kreeft met vanille, zalm met rode biet die nu iedereen kent, zijn ooit bedacht door Halvemaan', aldus Van Loo. Hij was ook één van de eerste Nederlandse chefs die Aziatische invloeden in zijn gerechten toeliet. Ook liet hij zich graag inspireren door moderne kunst. Zijn gerechten waren kleine bijzondere kunstwerken op het bord, maar wel zonder gekkigheid.

Houd het simpel

Het  motto in de keuken van Halvemaan was altijd: simpel. 'Houd het simpel'. Dat bewees hij ook met het gerecht 'sla' dat hij bereidde voor de camera van Misset Horeca.  Het gerecht stond ook echt op de kaart  als ‘sla’. ‘Ik vind het leuk om gasten wat te verrassen. Ook met de naam van het gerecht. Natuurlijk zet ik er altijd wel de ingrediënten bij, vanwege de vele allergieën die er momenteel bij gasten heersen, zei Halvemaan destijds wat glimlachend tegen ons. John Halvemaan is 68 jaar geworden.