Maaltijdservices zijn een uitkomst voor ouderen die niet meer voor zichzelf kunnen koken. Goede voeding kan ze helpen zo lang mogelijk fit en gezond te blijven. Het is daarom belangrijk dat de maaltijden die ze krijgen smaakvol én gezond zijn en zo bijdragen aan het behoud van vitaliteit. Veel aanbieders gebruiken al minder zout, voegen lekker veel groente toe en bieden verschillende portiegroottes aan. Daar is ook vraag naar in de markt.
Kant-en-klaar maaltijden voor ouderen
Het Voedingscentrum kreeg vragen van aanbieders om hen te helpen hun maaltijden nog gezonder te maken. In samenwerking met een aantal van hen is de handreiking ‘Kant-en-klaar maaltijden voor ouderen’ samengesteld die helpt bij het gezonder maken van je maaltijdaanbod, aan de hand van de Schijf van Vijf-maaltijdcriteria voor ouderen. Daarbij is ook aandacht voor de wijze van presenteren, die ouderen kan stimuleren een gezonde keuze te maken.
Stap voor stap naar gezonder aanbod
Het Voedingscentrum adviseert consumenten die hun gedrag willen veranderen, om dat niet in één grote verandering te doen. Kleine stapjes werken beter.
Zo is het ook voor bedrijven. Het aanbod hoeft niet in één keer helemaal om, dat vraagt wellicht een grote inspanning van de organisatie, medewerkers én het is wellicht ook een grote stap voor de klanten.
Makkelijkste veranderingen eerst
Een mooi begin kan zijn om gerechten die al vrij gezond zijn, met kleine veranderingen volledig te laten voldoen aan de maaltijdcriteria.
Minder zout
Als bedrijf kan het best spannend zijn om een maaltijd die goed verkoopt te veranderen: ‘Mijn collega’s waren bang dat klanten onze meest verkochte stamppot niet meer lekker zouden vinden met minder zout. Maar in de praktijk bleek dat ze daar weinig van merken, omdat deze maaltijd nu heerlijk op smaak wordt gebracht door kruiden en specerijen.’
Denk aan toegevoegd zout dat (deels) vervangen kan worden door kruiden, knoflook of specerijen. Of aan het vervangen van ‘witte’ pasta of rijst door een volkoren of zilvervlies variant. Kan vet vlees in de nasi bijvoorbeeld vervangen worden door een magere variant, zoals kip? Wordt bij het bakken roomboter gebruikt? Dit kun je vervangen door vloeibare margarine.
Zo zijn er allerlei veranderingen toe te passen. De aangepaste receptuur kun je vervolgens testen bij een smaakpanel of een deel van je klanten. Bij gebleken succes rol je het uit en pak je een volgende serie aan.
Je kunt er voor kiezen om meteen te kijken naar je ‘hardlopers’: de gerechten die je veel verkoopt. Dan hebben veranderingen meer impact dan als je een weinig-besteld gerecht aanpast.
Presentatie helpt bij gezonde keuze
Een trouwe klant: Ik bestelde vaak wat bovenaan de lijst stond en ik kwam er later pas achter dat ik ook vis had kunnen bestellen, maar dat stond helemaal onderaan en dat was me niet opgevallen”
Of je aanbod nu in een folder staat of op internet, of je met een bestellijst werkt, of telefonisch de bestellingen opneemt; je kunt je maaltijdaanbod zo presenteren dat je jouw klanten uitnodigt om een gezonde en gevarieerde keuze te maken.
Twee handvatten:
- Begin de bestellijst met een gevarieerd aanbod van maaltijden met vis, vegetarisch en mager vlees die voldoen aan de criteria. Uit onderzoek blijkt namelijk dat zo’n gevarieerd aanbod leidt tot het maken van gezondere keuzes en ook dat mensen vaak kiezen wat aan het begin van de lijst staat. Kleine moeite, dubbele winst.
- Vergelijkbaar met gangbare symbolen voor ‘vegetarisch’ en ‘vis’ kun je ook met symbolen inzichtelijk maken aan welke criteria een maaltijd voldoet. Je kunt bijvoorbeeld door middel van sterren of bolletjes aangeven of een maaltijd voldoet aan minimaal 150 gram groente, voldoende eiwit, gezonde vetten, volkorenproducten, weinig zout. Sommige aanbieders werken al met dergelijke symbolen.
Tip: Je kunt een weekmenu voorstellen met veel verschillende groente en een variatie aan gerechten met vlees, vis, ei of peulvruchten. Hoe makkelijk is dat voor je klanten.
Maaltijdcriteria voor ouderen
Deze criteria gelden voor ouderen vanaf 70+. Lever je ook maaltijden aan jongere volwassenen dan zijn de criteria hetzelfde op 2 punten na: de hoeveelheid noten is maximaal 25 gram en een eiwitcriterium is niet nodig.
Een hoofdmaaltijd bestaat alleen uit Schijf van Vijf producten met eventueel maximaal twee dagkeuzes:
- Energie: 400-700 kcal
- Eiwit: minimaal 25 gram
Voor alle ingrediënten geldt dat zij moeten voldoen aan de Schijf van Vijf-criteria:
- Minimaal 150 gram groente
- Vlees, vis, ei, vegetarisch product tot maximaal 100 gram of maximaal 15 gram noten of minimaal 60 gram peulvruchten
- Volkoren graanproducten of aardappelen
- Vloeibare margarine, vloeibaar bak- en braadproduct, of olie tot maximaal 15 gram
Eventueel kunnen worden toegevoegd:
- twee dagkeuzes buiten de Schijf (zoals mosterd, een paar olijven)
- of toegevoegd zout, waarbij een totaal zoutcriterium van 2 gram zout (800 mg natrium) voor de maaltijd wordt gehanteerd
Hier vind je de volledige handreiking, met alle tips voor toepassing van deze maaltijdcriteria in de praktijk.
Dit artikel is gesponsord door Het Voedingscentrum.
