Meer dan de helft van de chef-koks (57%) ervaart (veel) stress tijdens het werk, blijkt uit een enquête die Fairkitchens* half januari tijdens de Horecava uitvoerde onder (127) chef-koks. Ook uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal koks met burn-out klachten tussen 2014 en 2018 jaarlijks is toegenomen. In 2018 gaf bijna een kwart (23%) van de ondervraagde koks aan dat zij zich uitgeput voelen door het werk.
Op zich is het niet zo gek dat koks veel last hebben van burn-out-klachten, vindt Jochem Douwes, psycholoog en consultant arbeid & organisatie bij arbodienstverlener ArboNed. Met zo’n tien jaar ervaring in de horeca (als kok en ondernemer) weet hij als geen ander dat de werkomstandigheden in de horeca personeel kwetsbaar maken voor stress met het risico op verzuim. ‘Personeelstekorten, piekdrukte, werktijden die niet altijd samengaan met onze biologische klok en maaltijden die er vaak bij inschieten: het zijn allemaal factoren die mensen kwetsbaar maken voor stress.’ Toch heeft de psycholoog wel een aantal tips waarmee je als horecaondernemer het risico op burn-out-klachten bij je koks (en de rest van je personeel) kunt verkleinen.
1. Ga het gesprek aan met je kok
‘Stress op de werkvloer wordt niet alleen veroorzaakt door een hoge werkdruk, maar heeft vaak te maken met de beleving van de werknemer: is de werkomgeving veilig, staat mijn leidinggevende achter mij. En: doe ik wel wat ik echt wil? Zo zijn er jongens en meiden die in het kokswezen belanden die geen passie hebben voor koken of de horeca. Als horecaondernemer is het daarom belangrijk dat je het echte gesprek aangaat met je kok. Stel vragen als: heb je het nog naar je zin? Wat gaat er wel en wat gaat er niet lekker en waarom? En: wat wil je uit je werk halen? Doe je dit niet, dan is de kans groot dat je kok op den duur vastloopt omdat hij of zij niet op de juiste manier wordt gemotiveerd.’
2. Laat je kok zoveel mogelijk doen waar hij of zij energie van krijgt
‘Als je door een goed gesprek met je kok weet waar hij of zij het bed graag voor uitkomt, kun je daar als horecaondernemer rekening mee houden in de keuken. Als mensen doen waar ze goed in zijn en waar ze plezier in hebben, werkt dit als buffer tegen negatieve stress en verlaagt het de kans op verzuim. Zorg ook dat je je mensen voldoende opleidt zodat ze plezier houden in hun vak. En wees dan vooral niet te bang dat je een kok kwijtraakt als deze zich verder ontwikkelt. Geef hem of haar voldoende positieve aandacht. Daarmee bind je personeel aan je horecazaak.
3. Zorg voor gezonde werkomstandigheden in je horecazaak
‘Er zijn veel factoren in de horeca die bijdragen aan een ongezond werkklimaat: piekdrukte, werktijden die ingaan tegen de biologische klok, de mogelijke verleiding van alcohol en ongezond voedsel. Een ongezonde levensstijl maakt mensen kwetsbaarder voor stress. Als horecaondernemer zijn er genoeg kleine dingen die je kunt doen om de werkomstandigheden voor je kok gezonder te maken. Een voorbeeld? Zorg voor voldoende rustmomenten zodat je kok voldoende kan herstellen na piekdrukte. Maak bijvoorbeeld de afspraak dat je kok altijd even de tijd neemt om rustig te eten, regelmatig even pauze neemt en niet 6 of zeven dagen achter elkaar werkt.’
‘Ga ook het gesprek aan met je personeel over gewoontes in de horeca die misschien niet altijd even gezond zijn: denk aan het sluitdrankje, het eten van vet voedsel of het overslaan van maaltijden. Wist je dat er apps beschikbaar zijn die je personeel kunnen helpen om fitter te worden? Veel van dit soort apps, zoals de Fitter app, zijn verbonden aan een smartwatch. In plaats van een kerstpakket kun je er als horecaondernemer ook voor kiezen om te investeren in een smartwatch voor je medewerkers. Speel in op het competitiegevoel van je personeel, schrijf je bijvoorbeeld in voor de Dam tot Damloop of een ander lokaal sportevenement.’
4. Creëer een veilige werkomgeving
‘Een veilige werkomgeving is een omgeving waar je jezelf mag zijn, fouten mag maken en het gevoel hebt dat je gesteund wordt door je collega’s. In een restaurant heb je bijvoorbeeld vaak twee teams: de witte brigade (keukenpersoneel) en de zwarte brigade (bediening). Als iemand uit het ene team onder druk staat, zal hij eerder negatief reageren op iemand van het andere team. Zo kan iemand uit de bediening misschien helemaal uit zijn slof schieten tegen een kok. Dit creëert een sfeer van onveiligheid die ervoor zorgt dat mensen sneller stress ervaren.’
‘Als horecaondernemer kun je zorgen voor een veilige werkomgeving. Bijvoorbeeld door eens in de zoveel tijd mensen te laten rouleren: zet iemand van de bediening eens een dagje in de keuken en vice versa. Op die manier creëer je onderling begrip voor elkaars situatie en zullen er minder snel conflicten ontstaan tussen medewerkers.’
Duurzaam herstel
‘Samen met horecaondernemers, de arbodienst en De Goudse werken we bij verzuim van een werknemer toe naar duurzaam herstel. Zo werd ik laatst gebeld door een horecaonderneemster die vertelde dat haar kok ieder jaar (tijdelijk) in het verzuim belandt. Na wat doorvragen gaf zij aan dat de kok het lastig vindt om pauzes te nemen. Ik heb haar toen geadviseerd naar een manier te zoeken om de kok te stimuleren die broodnodige pauze toch te nemen. Bijvoorbeeld door de afspraak te maken in de keuken dat personeel elkaar attendeert op het nemen van pauzes. Op die manier biedt zij haar werknemer begeleiding bij het nemen van voldoende rust.’
(Sonja Brussee, Verzuimcoach Horeca, De Goudse Verzekeringen).
Voorkom gedoe rondom verzuim
Gaat het toch mis en valt je kok (tijdelijk) uit? Dan biedt een verzuimverzekering uitkomst. Je kunt je kok dan met een gerust hart blijven doorbetalen. Bij De Goudse kies je voor een verzuimverzekering met arbodienstverlening. De arbodienst begeleidt jou en je zieke werknemer tijdens het verzuim en zorgt ervoor dat je voldoet aan de Wet verbetering poortwachter. Hiermee ben je verzekerd van een effectieve aanpak van ziekteverzuim, met persoonlijke begeleiding en budgetten voor preventie en re-integratie. Daarnaast kan je ondersteuning krijgen van een VerzuimCoach gespecialiseerd in de horeca: een sparringpartner die aanvullend kan adviseren en bijvoorbeeld kan helpen bij het ontwikkelen van een goed arbobeleid.
Wil je advies op maat? Een adviseur brengt de risico’s van verzuim voor jouw bedrijf in kaart en adviseert hoe je deze kunt beperken of verzekeren. Gelijk een offerte aanvragen voor een verzuimverzekering met arbodienstverlening via een onafhankelijk adviseur? Dat kan natuurlijk ook!
Dit artikel is gesponsord door De Goudse Verzekeringen / bekijk hier het partnerdossier.
* Fairkitchens is een wereldwijd initiatief met Nederlandse partners zoals ABN Amro, Hoge Hotelschool Den Haag, Mise en Place, Horecava, Food Inspiration en Unilever Food Solutions. Samen proberen deze partners verandering en bewustzijn te creëren voor uitdagingen waar professionele keukens mee te maken hebben.
