Volgens critici zijn de negen grote pensioenfondsen, zoals ABP, nog steeds laks met mensenrechten. Van de tien grootste Nederlandse Pensioenfondsen is alleen het fonds uit de horecabranche gestopt met beleggingen in deze categorie.
De andere negen pensioenfondsen beleggen de pensioenpremie nog steeds in tien gas-, olie- en mijnbouwbedrijven die langdurig betrokken zijn bij structurele mensenrechtenschendingen.
De fondsen onderschrijven weliswaar de VN-richtlijnen hierover, maar in de praktijk leven ze die richtlijnen volgens onderzoekers van de Eerlijke Pensioenwijzer onvoldoende na.
Het samenwerkingsverband van organisaties als Amnesty International, Oxfam Novib en PAX keek bijvoorbeeld naar beleggingen in grote multinationals als Glencore, Shell, TotalEnergies en Rio Tinto bij de tien grootste Nederlandse pensioenfondsen.
Pensioenfonds Horeca & Catering
Het Pensioenfonds Horeca & Catering heeft zich volledig teruggetrokken uit de onderzochte bedrijven. Het fonds telt dik 1,3 miljoen deelnemers.
Aan de negen fondsen die hierin wel beleggen is gevraagd welke acties zij hebben ondernomen om zaken als zeer onveilige werkomstandigheden en ernstige vervuiling van het leefgebied van omwonenden te voorkomen.
Acht van hen deden dat slechts zeer beperkt of helemaal niet, concluderen de onderzoekers. ‘Elk bedrijf in dit onderzoek maakte slachtoffers. Mensen die van hun land werden verdreven of familieleden verloren. De pensioenfondsen weten wat er speelt. Maar alleen Pensioenfonds Horeca & Catering belegt niet meer in deze bedrijven’, geeft Titus Bolten van de Eerlijke Pensioenwijzer aan.
De slechtste score
Het allerlaagst scoort PFZW (score: 1), zij beleggen bijna € 900 miljoen in zeven van de tien geselecteerde bedrijven. Bovendien wilde PFZW net als BPL Pensioen niet meewerken aan het onderzoek.
Ook PMT en Pensioenfonds Vervoer scoren belabberd met een 2. ABP, Bpf BOUW en BPL scoren een 3. ABP belegt met € 1.8 miljard het meeste geld in zeven van de tien geselecteerde bedrijven. StiPP scoort een 4.
Pensioenfonds Detailhandel scoort een 5, maar laat wel meer dan de andere fondsen zien dat het zich inspant om de situatie van de slachtoffers te verbeteren.
'Fondsen moeten zich verantwoorden'
Volgens Titus Bolten mag van de andere negen fondsen ten minste verwacht worden dat zij aantonen dat zij de bedrijven op de schendingen aanspreken en voorwaarden stellen aan voortzetting van de relatie. ‘Toch verantwoorden de fondsen zich niet of nauwelijks; niet publiekelijk en ook niet als je ze ernaar vraagt.’
